مقاله:تأثیر روی بر قدرت یادگیری و میزان شادابی
مقدمه
عنصر روی چیست ؟
روی فلز براق و سفید رنگ که به علت فعالیت شیمیایی زیاد ، در مدت زمانی کوتاه زنگ زده ، درخشندگی خود را از دست می دهد . مقدار این عنصر در طبیعت کم است و به دلیل فعالیت شیمیایی بیشتر به صورت ترکیب یافت می شود . منبع اصلی برای تهیه روی ، ترکیب سفالریت است . روی خالص بسیار نرم است و با سرعتی زیاد با اسیدها واکنش نشان داده ، تولید گاز هیدروژن می کند .
* نقش زیستی روی :
روی از نظر بیولوژیکی یکی از مهم ترین فلزات است . این فلز بعد از آهن در بین فلزات سنگین ، در ردیف دوم قرار دارد . در بدن انسان بین 1 تا 4 گرم روی (به طور متوسط2/2 گرم ) وجود دارد که این مقدار تقریباً معادل نیمی از آهن موجود در بدن انسان است که در چشم ها ،لوزالمعده و پوست ذخیره شده است .وجود این مقدار روی در اندام های مذکور ، دلیل بر نقش بسیار اساسی آن در این اندام ها ست .
روی در بسیاری از فعل و انفعالات شیمیایی بدن شرکت دارد و برای حفظ سلامت ، طول عمر وشادابی انسان عنصری حیاتی است . این عنصر در افزایش توان سیستم ایمنی بدن و
به بدن اشاره کرد . فلز روی در ساختار حدود 200 آنزیم در بدن انسان وجود دارد و در بعضی مواقع خود به طور مستقیم به عنوان تسریع گر واکنش ها عمل می کند . این خاصیت روی ، برای بدن انسان بسیار مهم است .
* عوامل موثر در کمبود روی در بدن :
- یکی از مهم ترین علل کمبود روی در بدن ، دریافت کم آن از طریق مواد غذایی است . این حالت به ویژه در کودکان ، جوانان و کسانی که برای مدت طولانی رژیم غذایی دارند ، دیده می شود . مواد غذایی غنی از روی و آب آشامیدنی ، مهم ترین منابع روی در طبیعت محسوب می شوند .
- اختلال در جذب روده هم می تواند سبب کاهش این عنصر در بدن شود . سبوس گندم یا سبوس سایر غلات ، هم چنین مصرف اسفناج یا سایر مواد حاوی اگزالات به همراه غذا می توانند مانع جذب روی در بدن شوند . باید گفت که غلات سبوس دار خود یکی از منابع سرشار روی به شمار می آیند.
- تجربیات نشان می دهند که چهار گروه از دارو ها ، مانع از جذب روی در بدن می شوند که عبارت اند از : آنتی بیوتیک ها ، دیورتیک ها ( ادرار آورها ) ، کورتون ها و داروهای ضد بارداری .
بر رسی ها نشان داده است دانش آموزانی که تغذیه ی مناسب ندارند و اغلب بدون صبحانه در سر کلاس حاضر می شوند با کمبود روی مواجه اند واین کمبود نقش نا مطلوب در رفتار و کردار آن ها داشته ،
کارکرد صحیح آن نقشی مهم به عهده دارد که از آن جمله می توان به خنثی کردن فلزات سمی وارد شده
توان یادگیری آنان را کاهش می دهد.
* بعضی از عوارض کاهش روی در بدن:
- کاهش قدرت سیستم ایمنی بدن .
- کمبود رشد درکودکان ، می تواند در اثر کمبود روی باشد
- کمبود روی بر رشد سیستم عصبی ، به ویژه در کودکان ، تأثیر منفی دارد .
- دیده شده است که اختلالات حافظه می تواند حاصل از کمبود روی باشد.
- اختلالات رفتاری مثل : افسردگی و پرخاشگری ، ممکن است در اثر کمبود روی در بدن ، بروز کند .
- کمبود روی خود را با بیماری غده ی تیرویید ، بی اشتهایی و تغیی شکل ناخن ها نیز نشان دهد .
* مواد حاوی روی :
منابع غنی روی شامل : جگر ، گوشت قرمز ، گوشت مرغ ، بوقلمون ، ماهی و میگو ، تخم مرغ ، شیر و لبنیات ، غلات سبوس دار ، آجیل ، بادام زمینی ، مخمر ، گردو ،عدس ، انواع لوبیا و انواع تخمه هااست .
به طور طبیعی در هر گرم گوشت ، 3 تا 5 میلی گرمئ روی دارد . نان سفید ، چربی ها و شکر فاقد روی هستند . باخوردن هر 100 گرم عدس ، نخود یا گندم سبوس دار می توان 4 تا 5 میلی گرم روی به بدن رساند . در هر 100 گرم سبوس گندم یا هر 100 گرم ذرت ، 3 میلی گرم روی وجود دارد .
تخم کدو حاوی روی فراوان است که خوشبختانه در ایران
بیش تر از سایر کشور ها استفاده می شود .
جوانه گندم حاوی 17 میلی گرم روی وبه عبارتی غنی از روی است و خوردن آن به تمام افراد توصیه می شود . در هر 100 گرم جگر گوساله نیز 8/7 میلی گرم روی وجود دارد.
* چه کسانی به روی بیش تری نیاز دارند؟
- کسانی که مبتلا به زخم های پوستی اند ، برای ترمیم و باز سازی سریع تر.
- افراد مبتلا به آلرژی ( حساسیت ) و التهابات پوستی .
- افرادی که دچار آرتروز هستند و نیز افراد کم خون و افراد مبتلا به سرطان.
- بیمارانی که دارای مشکلات کبدی و کلیوی هستند.
- کسانی که دارای فعاتیت ورزشی مرتب و منظم هستند.
- افرادی که دچار بی اشتهایی هستند.
* نتیجه گیری و پیشنهاد ها :
کمبود روی در بدن عده ای از دانش آموزان در مدارس موجب کاهش اشتها ، اختلال در بینایی ، نداشتن تمرکز حواس و ... می شود که حاصل آن افت شدید تحصیلی و تأ ثیر بسیار نا مطلوب بر روی دانش آموزان دیگر است .
برای رفع مشکلات حاصل از کمبود روی ، پیشنهاد می شود به دانش آموزان یاد داده شود که بدون خوردن صبحانه ، آن هم با غذا های غنی از فلزات مورد نیاز بدن ، به خصوص روی ، در مدرسه حاضر نشوند و هم چنین با همکاری شبکه ی بهداشت ، دانش آموزان مشکل دار را شناسایی شده ، با
کمک آنان ، درمان شوند تا آسیبی به آموزش علمی و جسم آن ها نرسد.
* منابع :
1- عابدینی ، منصور : شیمی توصیفی عنصر ها ، تهران .
2- مستر تن ، اسلاویتکی ، والفورد : شیمی پایه ، ترجمه فروغ فرجود .
3- ملاردی ، محمد رضا و آقاپور مقدم ، سیدرضا : تارخ مختصر علم شیمی .
4- ویلکنسون ، کاتن : شیمی معدنی فلزات واسطه ، جلد دوم ، ترجمه منصور عابدینی و همکاران .
استفاده با ذکر منبع بلا مانع است.
موضوعات مرتبط: مقاله:تأثیر روی بر قدرت یادگیری و میزان شادابی
موضوع مطلب: متفرقه
برچسب : مقالهتأثیر,یادگیری, نویسنده : panjomihasalamo بازدید : 165